Ga naar de inhoud
Home » Blog » Met Sensortechnologie naar Doelvoorschriften: breekt sensortechnologie vergunningverlening in de veehouderij open?

Met Sensortechnologie naar Doelvoorschriften: breekt sensortechnologie vergunningverlening in de veehouderij open?

  • Beleid

Met Sensortechnologie naar Doelvoorschriften: breekt sensortechnologie vergunningverlening in de veehouderij open?

In een tijd waarin vergunningverlening in de veehouderijsector vastloopt en de druk op emissiereductie toeneemt, biedt sensortechnologie een nieuw pad naar het beoordelen en beheren van uitstoot. Het recente webinar “Met Sensortechnologie naar Doelvoorschriften” op 28 september 2023 bracht deskundigen en belanghebbenden samen om de mogelijkheden en uitdagingen van deze innovatieve benadering te verkennen. 

Het webinar begon met het benadrukken van de huidige problemen in de vergunningverlening voor de veehouderij. De traditionele aanpak kampt met uitdagingen. Er is behoefte aan nieuwe methoden om nauwkeurig te meten hoeveel emissie daadwerkelijk plaatsvindt vanuit stallen.

Pilotproject  cruciale rol 
Harm van der Zanden, productmanager Slimme Stal, bij Connecting Agri & Food, deelde de resultaten van een succesvol pilotproject op het varkensbedrijf van Maartin van der Velden. Het doel was om te onderzoeken hoe sensortechnologie praktisch kan worden ingezet om ammoniakemissie te meten en te valideren. Dit project speelde een cruciale rol bij het legitimeren van sensortechnologie voor vergunningverlening.

Sandra van Kampen, specialist Veehouderij & Leefomgeving bij Connecting Agri & Food, bood diepgaand inzicht in de technische aspecten van sensortechnologie in de veehouderij, waarbij ze aangaf dat betrouwbaarheid en onderhoud essentieel zijn. Ze benadrukte ook de rol van plaatsingsprotocollen. 

Varkenshouder Maartin van der Velden, deelde zijn ervaringen met sensortechnologie en hoe het hem in staat heeft gesteld om zijn bedrijfsvoering te optimaliseren en te voldoen aan milieuvoorschriften.

T
oekomstige Stappen en Discussie
Het webinar leidde tot een boeiende discussie over de toekomst van sensortechnologie in vergunningverlening. De sprekers waren het erover eens dat verdere samenwerking tussen de veehouderijsector, overheden en wetenschappers essentieel is om obstakels te overwinnen. De technologie heeft het potentieel om de veehouderijsector duurzamer te maken en tegelijkertijd aan milieunormen te voldoen.

Wanneer u het webinar heeft gemist, kunt u het terugkijken via onderstaande knop (het webinar begint bij minuut 5.35). 


De meest gestelde vragen naar aanleiding van het webinar zijn hieronder, inlcusief antwoorden nog eens weergegeven:

Het emissieplafond is berekend op basis van de vergunde jaarvracht van ammoniak. Deze is bepaald op basis van het aantal vergunde dierplaatsen en de bijbehorende emissiefactor uit de RAV lijst. Bij het bepalen van de emissiewaarden per dier is al rekening gehouden met de leeftijd en groeicurve van de dieren. Om te toetsen of op de pilotlocatie onder het vergunde plafond wordt gebleven wordt gekeken naar de jaarvracht van de stal. Hierdoor is het niet nodig om continue het actuele aantal dieren te registreren.

Het meten van de emissie vanuit open stallen is inderdaad uitdagender dan meten in mechanisch geventileerde, gesloten stallen. De uitdaging heeft met name betrekking op het bepalen van het ventilatiedebiet. In een mechanische geventileerde stal verlaat de lucht de stal via een aantal uitstroomopening waarvan het debiet vrij eenvoudig te bepalen is. Dit is bij open stallen niet het geval, waardoor er vaker gewerkt wordt met de CO2 massabalans, een (deels) theoretisch model. Om hier secuur mee te kunnen werken moeten alle relevante parameters, zoals aantal dieren, melkproductie en ureumgetal, steeds up to date worden gehouden.

Er lopen verschillende pilots, ook bij melkveebedrijven. Vanuit Connecting Agri & Food zijn we betrokken bij ??? pilots. Wij concentreren ons met name op emissiemetingen in gesloten stallen.

De roep om doelvoorschriften komt inderdaad voornamelijk vanuit de Wet Natuurbescherming. De te ontwikkelen systematiek dient zo ontwikkeld te worden dat deze ook benut kan worden voor vergunningverlening en handhaving voor de Wabo (straks omgevingswet) zodat er een gelijk toetsingskader is als het gaat om ammoniakemissie uit stallen.

De pilot wordt uitgevoerd binnen de bestaande omgevingsvergunning. De activiteiten hebben als doel om te experimenteren met het realtime monitoren van concentratie en emissie van ammoniak. We krijgen zo goed in beeld wat je tegenkomt op een dergelijk bedrijf en wat wel of niet werkt. Deze inzichten kunnen overheden gebruiken voor het opstellen van protocollen en voorschriften. Op dit moment past doelsturing nog niet standaard in de Wabo. In een aantal provincies kan een doelvoorschriftenvergunning aangevraagd worden op basis van de Crisis en herstelwet. Het is niet voorzien om dit op het pilotbedrijf ook te doen. Tevens is het niet voorzien om de data uitgebreid te delen met bijvoorbeeld overheden en omwonenden.

Binnen de pilot wordt alleen de concentratie en emissie van ammoniak gemeten middels sensoren. De luchtwasser dient in gebruik te zijn volgens het daarvoor geldende leaflet. Het voorkomen van de vorming van lachgas is geborgd door de PH te monitoren en sturen. In het leaflet zijn grenswaarden voor de Ph opgenomen. Deze waarden worden gelogd conform de daarvoor geldende verplichting.

Tot op heden zijn de data vanuit de wasser en data uit de sensoren niet actief aan elkaar gecorreleerd. Het is echter wel het voornemen om hier de komende tijd meer mee aan de slag te gaan.

De doelvoorschriftensystematiek biedt zeker kansen voor snellere toepassing van voer- en managementmaatregelen. De toepassing en het benodigde effect van de maatregel wordt immers geborgd door het aantonen van de werkelijke emissie van het bedrijf of de stal. Zoals in het webinar al aangegeven, verwachten we dat enige toetsing vooraf wel nodig zal blijven omdat zowel de ondernemer als de vergunningverlener aannemelijk moet maken dat het doel ook daadwerkelijk behaald kan worden.

Het eenmaal per uur loggen van het ventilatiedebiet geeft een voldoende betrouwbaar beeld van de ventilatiehoeveelheid over de dag. De pilot vindt plaats in een nieuwe stal, er zijn nog geen activiteiten geweest om de meetwaaier te valideren. Bij oudere ventilatiesystemen zal validatie wellicht wel nodig zijn. De wijze waarop dit moet gebeuren zal opgenomen moeten worden in een protocol. Binnen dit project gaan we de komende tijd aan de slag om hier stappen in te zetten.

De inzichten die we opdoen binnen de pilot zijn de input om te komen tot een voorstel voor een meet- en kalibratieprotocol. We bundelen hierin de ervaringen van meerdere projecten en pilots waar we bij betrokken zijn.

Er zijn een aantal partijen uit andere sectoren die potentieel kansrijke sensoren hebben. Het werkingsprincipe voor de veehouderij moet nog worden aangetoond en de sensoren moeten nog getest worden in de praktijk. De sensoren verdienen een kans, aangezien er grote behoefte is aan objectievere geurmetingen. We zijn aan het onderzoeken of we deze sensoren in een volgende pilotproject kunnen gaan testen.

Wilt u meer informatie over de rol van sensortechnologie in vergunningverlening in de veehouderij? Neem dan contact op met Harm of Sandra. Zij houden u op de hoogte over de voortgang op dit gebied. 

Dit artikel geeft een beknopte samenvatting van het besprokene tijdens het webinar en benadrukt de relevantie van sensortechnologie voor de toekomst van de veehouderijsector.

Wilt u meer weten?

Neem contact op met onze specialisten. 

Harm van der Zanden

Productmanager Slimme Stal

06 16 04 84 75
h.vanderzanden@connectingagriandfood.nl

Sandra van Kampen

Specialist Veehouderij & Leefomgeving

06 51 34 95 38
s.vankampen@connectingagriandfood.nl