‘Minder klimaatschommelingen geeft betere groei’

Hoe stabieler het stalklimaat, hoe beter varkens groeien. Dat is een van de tussentijdse resultaten van het project ‘Verduurzamen varkenshouderij door slim omgaan met stalklimaat’. 

Connecting Agri & Food is in dit project betrokken bij het meten in de stal en het analyseren van de data. In het project zijn 10 StarFarmers actief betrokken. Voor de analyse werd daarnaast gebruik gemaakt van de data van bijna honderd varkenshouders die zijn aangesloten bij de leveranciersvereniging StarFarmers. Zij hebben sinds begin 2022 allemaal een Slimme Stal meter in de stal hangen, die real time de concentraties CO2 en ammoniak meet, plus de temperatuur en de luchtvochtigheid. De tien deelnemers in dit project hebben een dubbele set sensoren, om bijvoorbeeld het effect van klimaataanpassingen tussen twee afdelingen goed te kunnen vergelijken. Thomas Kruders, klimaatdeskundige bij DLV Advies, bespreekt de resultaten met de varkenshouders en zoekt samen met hen naar praktische handvatten.

“In de data-analyse zien we bij een stabieler stalklimaat een relatie met een betere groei bij de dieren”, zegt Angela van der Sanden van Connecting Agri & Food. “Dat klinkt heel logisch, maar dat we het nu kunnen aantonen, is wel bijzonder.” 

Uit de data-analyse blijkt een relatie tussen minder temperatuurschommelingen en hogere groei. Bij minder schommelingen in CO2  was ook een relatie zichtbaar met betere groeicijfers. Varkenshouders sturen veel op temperatuur en we zien over het algemeen dan ook een heel stabiel stalklimaat op basis van de staltemperatuur. “Maar we zien bij rondes waarin de temperatuur net wat meer fluctueert, toch een wat lagere groei”, aldus Angela. “Vergelijk het voor jezelf maar met een airco, als je steeds de auto in en uit stapt. Als mens vind je het ook niet prettig als de temperatuur telkens schommelt.” 

In een varkensstal is het bij warme zomerse dagen lastiger om de temperatuur binnen de streefwaarden te houden dan in de winter. Anderzijds is het in de zomer weer makkelijker om binnen de streefwaarden te blijven voor CO2 en ammoniak, door voldoende te ventileren. “We zien ook dat bedrijven die harder ventileren, makkelijk die streefwaarden halen”, vult klimaatspecialist Thomas Kruders aan. “Dat is gunstig voor de gezondheid van de dieren.” Bedrijven waar de ammoniak en CO2 boven de streefwaarden zitten, raadt hij aan om stapsgewijs de ventilatiecapaciteit op te voeren. Het beeld in de stal en van de dieren blijft hierin natuurlijk leidend, denk aan liggedrag en gezondheid.

Effect van aanzuren voeders
Op dit moment wordt nader gekeken naar verschillende aspecten en het effect op het stalklimaat. Een aspect dat wordt bekeken, is of voereffecten zichtbaar zijn, bijvoorbeeld of het voeren van ccm invloed heeft op de ammoniakemissie. De eerste signalen lijken gunstig, maar het is volgens Angela nog te vroeg om daar harde conclusies over te trekken. Het project loopt nog door tot juni 2024. Dan zijn er op de vleesvarkensbedrijven circa 5 rondes mee gedraaid, en circa 11 rondes op bedrijven met gespeende biggen. 

Het leggen van de verbanden is belangrijk onderdeel van het project. Uiteindelijk is het om uit alle verzamelde data de praktische handvatten die kunnen worden toepast in de stal te halen. 

Het project is mede mogelijk door steun van de provincie Gelderland en het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling; Europa investeert in zijn platteland.