‘Dankzij slimme camera’s leren we onze varkens nóg beter kennen’

Varkenshouder René van Schijndel neemt sinds augustus 2022 met zijn bedrijf deel aan het pilotproject ‘Varken stuurt zijn leefklimaat middels eigen gedrag’, een project waarin Connecting Agri & Food diergedrag en klimaat in de stal meet. De data – afkomstig van klimaatsensoren en slimme camera’s – bieden René waardevolle inzichten en hebben zelfs al tot aanpassingen in de stal geleid. “In plaats van alleen tijdens controlerondes hebben we nu 24/7 inzicht in het gedrag van de varkens.”

Samen met zijn broer Martin leidt René het familiebedrijf in Aalten, dat naast de varkenshouderij ook een akkerbouwtak heeft. Voor het pilotproject hebben de broers een afdeling ingericht waar slimme stalklimaatsensoren en camera’s zijn geïnstalleerd. “We waren vooral benieuwd of de data over het gedrag in de stal ons nieuwe, concrete inzichten zouden opleveren.” In de afdeling zijn in zes naast elkaar gelegen hokken camera’s geplaatst, hoog tegen de achterwand. De klimaatsensoren hangen net binnen het hok, naast de voergang. “Dat is bij elk pilotbedrijf gelijk, zodat we er zeker van zijn dat iedereen de data op dezelfde manier meet. De camera’s laten bijvoorbeeld mooi zien dat de varkens vooraan in de afdeling anders reageren wanneer je binnenkomt dan de dieren achterin. Dat heeft te maken met de inkomende lucht.”

Daarnaast geven de klimaatsensoren inzicht in de CO2– en ammoniakwaarden in de stal. “Hier krijgen we wekelijks feedback over, waardoor we snel kunnen bijsturen bij afwijkende metingen.”

Van data naar praktijk
René merkt op dat de pilot een grote hoeveelheid data oplevert. “De uitdaging ligt in het verbinden van de juiste conclusies aan het waargenomen gedrag. Naarmate de pilot vordert, zullen onderzoekers de trends steeds beter kunnen herkennen.”

Het belangrijkste inzicht dat hij tot nu toe heeft verkregen, is de relatie tussen gedrag en ventilatie in de stal. “Tijdens de eerste terugkoppelingsbijeenkomst zagen we verschillen in liggedrag tussen de hokken dicht bij de ventilatie en die daar verder vandaan. Varkens houden van rust en regelmaat, en vinden het dus niet prettig om direct in de luchtstroom te liggen.”

Het varken vraagt, wij draaien
“Toen hebben we een schot voor de ventilatie geplaatst om de inkomende frisse lucht gelijkmatiger over de afdeling te verdelen. Bij de tweede terugkoppeling leek dit effect te hebben; we zagen kleinere verschillen in liggedrag tussen de hokken.” Waar de data René vaak bevestiging geven dat hij als varkenshouder de juiste inschatting maakt, helpen ze hem ook om de omstandigheden verder te optimaliseren. “Tijdens verschillende seizoenen, maar ook gedurende de dag. Zo zien we dat bijvoorbeeld dat de varkens op koude dagen steeds eerder bij elkaar kruipen, dan weten we dat we de stal eerder moet verwarmen. Met hun gedrag laten de dieren zien wat er extra nodig is. Dankzij de camera’s kunnen wij hierop inspelen.”

Meten is (nog meer) weten
Volgens René biedt de grote hoeveelheid data uit de pilot kansen voor verder onderzoek. Hij hoopt dan ook dat de inzichten in de toekomst breder worden toegepast. “De data kunnen mogelijk bijdragen aan de discussie over staartbijten. Onder welke omstandigheden raken varkens geïrriteerd of verveeld en vertonen ze bijtgedrag? En speelt het voederpatroon daarbij een rol? Het grote voordeel is dat je met de camera’s precies kunt zien wat de invloed van jouw aanpassingen op het gedrag van de dieren is.”

In dit project onderzoekt Vion Farming in samenwerking met Connecting Agri & Food en StarFarmers of deze technologie een meerwaarde biedt aan het dier en de keten. 

Bron: www.vionfoodgroup.com