‘Ventilatie; daarmee is op elk bedrijf winst te behalen’

“Zodra me iets opvalt, zoals hoge CO2– of ammoniak-waarden, dan neem ik contact op met de varkenshouder om dit live te controleren.” 
Binnen het project Slimme varkensketen – sturen op gezondheid wordt gewerkt met onafhankelijke klimaatadviseurs. In het project werken Vion Food Group en Hendrix Genetics, onder begeleiding van Angela van der Sanden van Connecting Agri & Food, samen aan het verbeteren van diergezondheid in de keten.

Zo kwam de klimaatadviseur Jan van den Brink ook terecht op het bedrijf van Louis Klomp in Moergestel. “De klimaatsensor hing in eerste instantie in de vleesvarkensstal. Maar omdat ik bij de gespeende biggen oor- en staartproblemen had, heb ik de sensor bij de biggen opgehangen. Die data zag Jan”, vertelt Louis.

Comfortabele stal met drukkend klimaat
Het bedrijf van Louis heeft volgens de klimaatadviseur een mooie en comfortabele biggenstal. “Zo wordt de binnenkomende lucht door een warmtewisselaar opgewarmd, de biggen liggen op een verwarmde bolle vloer en de afdelingen hebben ventilatieplafonds. Niks mis mee.” Bij het bedrijfsbezoek loopt Jan alles langs: de plaats van de sensor, de luchtbewegingen in de afdeling, de vloertemperatuur, de luchtverdeling, de luchtinlaat en de -uitlaat. Ook dat was allemaal in orde. “Alleen de waarden waren veel te hoog. Vervolgens zijn we de klimaatinstellingen langs gelopen. Wat niet klopte was de ventilatiebandbreedte van 8,5 en de hoge afdelingstemperatuur van 28 graden. Deze combinatie leverde een warm en drukkend klimaat op.”

Tocht
Louis schetst hoe dit klimaat is ontstaan: “Biggen zijn heel gevoelig voor de minste tocht in de stal. Er ontstonden oor- en staartproblemen, naar mijn idee door te veel ventilatie. Dus ben ik minder gaan ventileren in de biggenafdelingen wat juist tot meer problemen leidde.” Louis wijt dit aan bouwfouten die ná de ingebruikname van de biggenstal zijn verholpen.

Frisser stalklimaat is gezonder
Op advies van Jan zijn er meerdere maatregelen genomen. Zo is de curve van de temperatuurinstelling verlaagd vanaf dag 1 tot het einde van de ronde. “We starten nu met 26 graden in de afdeling. Op 21 dagen zit de temperatuur op 23 graden.” Daarnaast is zowel de curve van de minimum als de maximum ventilatie verhoogd vanaf dag 1 tot het einde van de ronde. De ventilatiebandbreedte is verlaagd van 8,5 naar 6. “Al deze aanpassingen hebben ertoe geleid dat het klimaat in de stal nu veel frisser is. De biggen liggen nu veel beter op de dichte vloer en het bijtgedrag is er niet meer. Kortom: het klimaat is beter voor onszelf om in te werken en beter voor de biggen om in te leven”, zegt Louis.

Klimaat vleesvarkensafdelingen
“Ventilatie; daarmee is op elk bedrijf winst te behalen”, verzekert Jan. Naar zijn idee loont het altijd om regelmatig het klimaat in de afdelingen te checken. “Check de luchtinlaat, de luchtverdeling, de afzuiging én de verwarming. Verbeteringen in de klimaatinstellingen zijn redelijk eenvoudig door te voeren.” Volgens de klimaatadviseur is de groeipotentie van vleesvarkens beter te benutten. “Wil je als varkenshouder de groeipotentie van je dieren maximaal benutten, dan moeten vleesvarkens hun warmte kwijt kunnen. Dat betekent dat het klimaat daarop moet worden aangepast.”

Klimaattips van de klimaatexpert:
1. Bij nieuwbouw of verbouw: ventilatiesysteem en -instellingen moeten kloppen met het volume van de stal en de afdelingen Dat klinkt als een open deur, maar gaat toch regelmatig fout.
2. Bij ingebruikname van een nieuwe of verbouwde stal moet alles op elkaar worden afgestemd: ventilatie, ventilatieplafond, luchtwassers, enzovoort. Wat ik in de praktijk regelmatig zie, is dat de installateur van het ventilatiesysteem niet kijkt naar het soort plafond of centrale afzuiging.
3. Ventilatie afstemmen op het genetisch potentieel van de varkens. Als varkens harder groeien, moeten de klimaatinstellingen daarop zijn afgesteld.
4. Laat een klimaatadviseur meekijken.

Dit project wordt mede mogelijk gemaakt door Regio Deal Noordoost Brabant, provincie Noord-Brabant en het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit.

Bron: VION Food Group